Tibet > Tibetanen als slaven in Pana Major

Het is vandaag 1 oktober en het is vandaag een Chinese nationale feestdag. Het is mij ontgaan waarom precies, maar het is feest. Het is ook feest voor ons, want omdat we pas om half tien vertrekken, kunnen we lekker uitslapen. We ontbijten aan de overzijde van de straat in het Yak restaurant. Op twee na is de hele groep hier aanwezig. Het lukt in de keuken niet om het ontbijt in één uur uit te serveren.

Tibet - Net buiten Gyantse ligt het Pharla Manor huis. Het huis is nu een chinees museum om aan te tonen hoe slecht de Tibetanen het vroeger hadden

Daardoor lukt het ons niet om precies om half tien weg te rijden. Met een kwartiertje vertraging gaan we op pad. Net als we weg willen rijden, blijkt in één van de kamers een klein handdoekja te ontbreken. Met veel commotie wordt dit kenbaar gemaakt. Na een betere controle - door onszelf en met ergernis - blijkt de handdoek gewoon op de kamer te liggen. Nu kunnen we echt op weg richting Shigatse, een afstand van nog geen honderd kilometer.Renée heeft in haar reisgids gelezen over het Pana Manor huis net buiten Gyantse. Het Pana Major huis was vroeger van een rijke Tibetaan.

Tibet - Een kopie van de Potala in Shigatse

De Chinezen hebben er nu een museum van gemaakt om te tonen hoe slecht de Tibetanen het hadden voor de Chinese overheersing. Het huis dient als propaganda om aan te tonen hoe goed het is wat de Chinezen gedaan hebben. Tamdul onze gids en ook de chauffeurs zijn hier nog nooit geweest. Zij volgen de rondleiding met de nodige aandacht. Het is bijna grappig hoe de Tibetanen, die hier vroeger werkten voor de heer des huizes afgebeeld worden als hele kleine personen en slaven genoemd worden. Verderop op weg naar Shigatse bezoeken we een Tjampa fabriekje. Op waterkracht uit de beek worden molenstenen aangedreven. De stenen malen het graan tot fijn poeder. Dit meel is de voornaamste basis van de Tjampa. Binnen is alles bedekt onder een flinke meel-laag. Zelfs de elektriciteitsdraden zijn bedekt met een flinke laag. Het is dan ook zaak om nergens tegen aan te stoten om niet helemaal wit te eindigen. We rijden door om rond het middaguur Shigatse binnen te rijden. Het hotel ligt in de Tibetaanse wijk pal tegenover de kleine Potala. Een kopie van het paleis in Lhasa, maar dan een stuk kleiner. Het hotel is sfeervol ingericht vol met bloempotten aan de relingen. We wandelen Shigatse in om ergens te lunchen. Aan de hand van de Lonely Planet stappen we een typisch Tibetaans restaurant binnen. Hier blijkt niemand Engels te spreken. Op de kaart wijzen we aan wat we willen hebben en de blikjes wijzen we zelf aan in de koelkist.

Tibet - Het Tashilunpoklooster in Shigatse

Het restaurant is slonzig. De serveerster blaast haar kauwgom bellen. Ook heeft ze belangstelling voor onze Lonely Planet. Zonder iets te vragen of te zeggen graai ze het boek weg en begint er in te bladeren. Wij vragen ons af of haar kauwgombellen straks in het boek terecht komen. Even stil als het boek gepakt was, wordt het ook weer teruggelegd (zonder kauwgom er op). Kort daarna wordt het eten uitgeserveerd. Het eten is hier prima. Halverwege de middag wandelen we naar het klooster van Shigatse. Dit kloostercomplex herbergt vele tempels. In één van de tempels staat het 26 meter hoge Boeddha beeld. Tamdul leidt ons rond door het klooster en geeft uitleg bij de verschillende tempels. We bezoeken de Boeddha's (waar we vooraf aan de bel kunnen luiden om onze komst voor Boeddha aan kunnen kondigen). We bezoeken de graftombes van de vierde Pancha Lama, de tombe van de tiende Pancha Lama en de gezamenlijke tombe van de 5e tot en met de 9e Pancha Lama. Het 26 meter hoge Boeddha beeld is indrukwekkend. Voor 15 euro mogen er per ruimte foto's genomen worden en voor video zelf 150 euro. Deze prijzen komen overeen met “we willen niet dat er foto's genomen worden” en dat doen we dan ook niet. De tiende Pancha Lama is onder verdachte omstandigheden gestorven. De nieuwe Pancha Lama is vermoedelijk opgepakt door de Chinezen. China heeft hierop zelf een nieuwe Pancha lama aangesteld, een jonge jongen die leeft in Beijing. Bij één van de afbeeldingen van de Pancha Lama, vraagt een van de monniken aan Tamdul iets in het Chinees aan hem. Aangezien alle monniken Tibetaans zijn, antwoord Tamdul in het Tibetaans dat hij hem niet kan verstaan. De monnik blijkt geen echt monnik te zijn, maar en Chinese monnik die controleert. Tamdul was bekend met controle-monniken, maar heeft ze nooit eerder meegemaakt. De monnik blijft nog geruime tijd rond onze groep lopen (de meeste toeristengroepen hebben immers Chinese gidsen). Ook verdenken wij nog twee handlangers als 007-monnik. Het geeft het hele kloosterbezoek direct een spannende tint.

Tibet - Biljattafels in het straatbeeld van Shigatse

Tamdul probeert ons uit te leggen wat er aan de hand is, maar wij geven aan dat wij ons volledig bewust zijn wat er zich afspeelt en dat verdere uitleg hier niet nodig is. Wij stellen hem ook geen gevoelige vragen zolang we in het klooster zijn. Buiten willen we met een klein groepje de kora gaan lopen. De kora loopt over de berg om het klooster en is nog een flinke klim. De 007-monnik loopt nog steeds in onze buurt en eenmaal buiten houdt hij het ook voor gezien. We besluiten wat te drinken in een klein zaakje. De kora is inderdaad een flinke klim, maar we worden beloond met een prachtig uitzicht over de stad en over de kleine Potala. Het schemert ondertussen en dat maakt het uitzicht nog fraaier. Het is al half acht als we weer bij het hotel terug zijn.'s Avonds eten we in het restaurant Thasi 2. Het is duidelijk dat dit een advies is uit de Lonely Planet, want hier zijn diverse toeristen van verschillende nationaliteiten. Tijdens het eten zien we door het raam vuurwerk. Nu merken we toch nog iets van de Chinese feestdag. Als we terug wandelen naar het hotel is het donker op straat en alle stalletjes zijn al gesloten. Wij sluiten ook voor vandaag en gaan naar bed.