Iran > Flaneren over het plein in Esfahan

Op weg naar het centrale plein van Esfahan, zien we veel handarbeid in de smalle straatje. Koperbewerkers, porseleinbeschilderingen en een smid. Iedereen lacht ons vriendelijk tegemoet. Pas bij het plein komt de eerste tapijtenverkoper naar ons toe. Hij is duidelijk commerciëler ingesteld. Ik besef me nu pas, hoe weinig de verkopers je actief benaderen in Iran. Het toerisme is te beperkt in dit land en veel andere reisgroepen lopen in een groep door de stad. We gaan vandaag de stadswandeling uit de Lonely Planet volgen, maar slaan het begin stuk over omdat dat niet zo goed uitkomt met ons hotel. Op het grote Ali Iman Square staan we al direct voor de Iman moskee. Als ik onder de indrukwekkende entreeboog door gelopen ben, volgt een bocht naar rechts om in de eigenlijke moskee te komen. De entree staat recht op het plein en de moskee staat uiteraard naar Mekka gericht. Een groepje Iranese jongen laten mij horen dat precies onder de 36 meter hoge dome koepel er een perfecte echo is. Zij klappen en hoort de echo verschillende keren terug. Hoewel ik het begrijp, kan ik dit niet aan hen wijs maken. Snel worden andere Iraniërs er bij gehaald en in een mengeling van Farsi en Engels wordt de echo nogmaals uitgelegd.

Iran - Het Ali Qapu Palace gelegen aan het Iman plein

Als duidelijk wordt dat ik het begrijp, barst iedereen in lachen uit en krijg is van iedereen een handdruk. Op het binnenterrein wordt ik even later omringt door een complete jongens schoolklas. Waar ik vandaan kom en hoe ik heet. Het bekende liedje inmiddels. Er wordt een groepsfoto gemaakt en dan roept de leraar alle jongens gelukkig weer bijeen. Terug op het plein bezoeken we het Ali Qapu Palace. Bij de ingang roept een man mij terug als ik door wil lopen. Verbaast kijk ik om. Met gebaren wijst hij mij dat ik mij gezicht in de hoek moet houden. Ik begrijp het niet, maar ook zijn dochters wijzen mij op de muur. Het zal wel geluk brengen en ik hou mij gezicht in de nis. De man snelt naar de diagonaal andere hoek en praat zachtjes. Ik kan hem horen en als ik Farsi had gesproken had ik hem ook kunnen verstaan. Een bijzondere constructie. Ik bedank de man, die gelukkig kijkt dat hij mij dit heeft kunnen laten zien. Op het terras van het oude paleis is er een wijds uitzicht over het Ali Iman Square. Vanaf hier is er een mooi uitzicht op de Iman moskee. Via een smalle wenteltrap bereik ik de bovenste verdieping met de muziekkamer. Het plafond is fraai versierd en voor de akoestiek zijn gedecoreerde gaten aangebracht. Met wat lokale hulp, laat ik de bordjes vertalen om de weg naar beneden weer te vinden. Achter het paleis om lopen we de bazaar in. Een overdekte winkelstraat met vooral tapijtenverkopers. Bij een doorgang loop ik een binnenplaats in. Een zogenaamde karavanserai, waar vroeger een karavaan kon overnachten. Twee mannen repareren tapijten en wenken ons te komen kijken. Ook laten zij op een hoger gelegen verdieping zien hoe de tapijten gewassen en bewerkt worden. Via de souq komen we bij de Hakkim moskee. De deur is gesloten. Als we twijfelend naar de deur kijken, spreekt een voorbijganger ons aan. Hij neemt ons mee naar een andere ingang om de hoek. Ook deze deur blijkt gesloten. Er volgt een overleg in het Farsi met verschillende voorbijgangers en twee mannen begeleiden ons naar de hoofdingang. Juist deze ingang is bijzonder door de bakstenen gevel.

Iran - Luxe winkeltjes in de bazaar van Esfahan

Hier hebben we geluk. Bouwvakkers zijn bezig bij de poort en daardoor kunnen wij de moskee bezoeken. We bedanken onze gidsen voor hun hulp. De hoofd iwan is voorzien van prachtige mozaïeken en op de grote vierkanten binnenplaats ligt een waterpoel. De abdestlik, de wasruimte bij de moskee, is sober ingericht en enigszins vervallen. Dit geeft het net een mooie uitstraling. We vervolgen de route uit de Lonely Planet door de overdekte bazaar. Het is verbazingwekkend hoeveel spullen er in een klein kraampje uitgestald kunnen worden. Er nog net tussenin staat nog een verkoper, die steevast een vriendelijk 'Welcome in Iran!' roept als wij passeren. We bezoeken een binnentuin van een kloosterschool en komen uiteindelijk bij de oudste moskee van Esfahan, de Jameh Moskee. Helaas gaat de moskee pas later op de middag open voor bezichtiging. We besluiten hier niet op te wachten. We gaan terug naar het Iman Square voor een lunch. Het beoogde restaurant kunnen we echter niet vinden. We vragen een voorbijganger om hulp. Als hij vraagt waar wij vandaag komen, blijkt het een Iraniër te zijn, die in Nederland woont. Hij is deze week met zijn gezin op vakantie. Er wordt geïnformeerd, er bieden meer mensen hulp aan en uiteindelijk blijkt een dichte deur de toegang naar ons restaurant de toegang te beletten. Het restaurant annex theehuis gaat pas om half vier open. Een van de omstanders leidt ons naar een 'good and sheap' restaurant. Het stelt zich voor als Behrus. Met een licht argwaan volgen wij hem terug de bazaar in. Omdat wij in het bedoelde restaurant het uitzicht over het plein missen, leidt Behrus ons eerst tussen de tapijtenzaakjes een trap op. Via een woonkamer - ik zeg de twee mannen netjes gedag - komen we op een dak met uitzicht op de bazaar. Ik vraag me eigenlijk af wat we hier precies doen en waar we nu precies terecht komen met onze 'gids'. Als wij nogmaals vragen naar het restaurant leidt hij ons enkele steegjes verder naar een klein restaurantje.

Iran - Er heerst een gezellige drukte op het Imam Square. Met 500 meter lengte behoort dit plein bij de grootste pleinen ter wereld.

Beneden zitten alleen mannen, dus worden wij naar boven geleid. Behrus bestelt eten voor ons en regelt thee. Hij zegt toe ons over drie kwartier weer te komen halen. Als we hem een fooitje willen geven reageert hij geërgerd. Dit is niet de bedoeling. We bedanken hem vriendelijk en wachten af wat komt. Kort daarna staat ons tafeltje vol met Abgoose. Een gerecht met soep, brood en een soort spinazie. Een jong Iraans stel naast ons, laat zien hoe we het horen te eten. Het brood wordt gedoopt in de soep en daarna gegeten met de spinazie. Het smaakt prima en past goed bij de lokale sfeer. In de namiddag bezoek ik het paleis van de Sultan met prachtige fresco's. Voor de ingang verzamelt een meisjesklas voor een groepsfoto. Ik maak er ook een foto van. De hoofdonderwijzeres komt naar mij toe en vraagt waarom ik een foto nam, of ik bekend ben met de positie van vrouwen in Iran en wat ik daar van vind? Tijdens het 'kruisverhoor' word ik omringt door alle schoolmeisjes, die alles vastleggen met de modernste mobieltjes. De foto was geen probleem en ik krijg het webadres van de school. Ook vertelt de onderwijzeres dat het regime van Iran het beste voor heeft met vrouwen. Ik besluit geen discussie aan te gaan. Terug op het Ali Iman plein zoek ik een bankje op om mijn reiservaringen op te schrijven. Veel gelegenheid krijg ik hier niet voor, want al snel word ik benaderd door Ali en Hoesein. Of ze even met mij mogen praten. Uiteindelijk zitten we ruim een uur te praten over onze reis, over Iran, over de cultuur, over alle vrijheden in Amsterdam met de seks en de drugs en zelfs over het prijsniveau van een peugeot in Iran, Syrië en Nederland. Om half zeven breek ik het gesprek af voor mijn afspraak in het theehuis. Het is inmiddels druk op het plein en overal zitten gezinnen in het gras. Aan aandacht geen gebrek hier. Of ik even met de kinderen op de foto wil links, even de handen schudden rechts en ik roep nog even 'From Holland'naar een wuivend stel op een picknickkleed. Het theehuis - nu wel open - ligt aan de kopse kant van het plein. Vanaf het terras is er een prachtige uitzicht over het hele plein. Ik maak een foto van twee Iranese stellen aan de waterpijp met op de achtergrond de drukte op het plein. Als ik de foto laat zien willen ze wat zeggen in het Farsi maar ik begrijp ze niet. Als er iemand bij komt om te vertalen, vragen ze me om de foto niet op het internet te zetten. In de schemer loop ik het plein weer op om foto's te maken met de zonsondergang. Ik maak kennis met een groepje militairen die op de foto willen. Een oudere man komt mij walnoten aanbieden en ik sla even verder de thee af. Na een half uurtje heb ik het hele plein overgestoken en maak een avondopname van de Iman moskee. 's Avonds eten we in restaurant Flessenjan met een traditionele Iranese maaltijd. In het restaurant word ik aangesproken door een Iranese gids in het Duits. Of het klopt dat hij mij al in Shiraz gezien heeft? En natuurlijk wat ik van het land vindt. Ook geeft hij zijn mening over de regering. Als ik aan het einde van de dag in mijn bed kruip, bedenk ik mij hoeveel mensen ik vandaag een hand gegeven heb. Meer dan honderd, dat is zeker.